Biuletyn IPN nr 4/2018

Kwietniowy numer „Biuletynu IPN” nawiązuje do 40. rocznicy powołania Wolnych Związków Zawodowych.

Nie byłoby „Solidarności” bez Wolnych Związków Zawodowych. Nie byłoby dziesięciomilionowego ruchu społecznego, gdyby dwa lata wcześniej niewielkie grupy zapaleńców nie stworzyły związków niezależnych od władz. Oczywiście, między pierwszymi inicjatywami a sierpniem 1980 roku naród został obudzony przez pielgrzymkę Jana Pawła II. Nie zmienia to jednak faktu, że niemal samotna walka Kazimierza Świtonia i innych przeciw komunizmowi nie pozostała bezowocna. Bezkompromisowość WZZ-etowców przedstawiamy na tle pławiących się w dobrobycie gierkowskich elit partyjnych.

W numerze przypominamy także czechosłowacką Praską Wiosnę i jej zdławienie przez wojska Układu Warszawskiego. O tych wydarzeniach opowiada również film „Braciszek Karel” dołączony do numeru na płycie DVD. Tytułowa postać, Karel Kryl, to bard Praskiej Wiosny – 1968 i Aksamitnej Rewolucji – 1989.

SPIS TREŚCI

10 kwietnia 2010

• Zginęli w drodze do Katynia
• Filip Musiał – Od „buntu niewolników” po „przystanek Niepodległość”. Janusz Kurtyka (1960–2010)

Wyłom w komunizmie – Wolne Związki Zawodowe

• Jarosław Neja – Pierwsi w kraju. Komitet Wolnych Związków Zawodowych w Katowicach
• Zdzisław Bradel – Ze Świtoniem w Piekarach
• Sławomir Cenckiewicz – Początki WZZ Wybrzeża
• Marta Marcinkiewicz – Wolne Związki Zawodowe Pomorza Zachodniego

Przeciw Praskiej Wiośnie

• Anna Zechenter – Operacja „Progres”, czyli agenci KGB w Czechosłowacji
• Paweł Piotrowski – Udział PRL w inwazji na Czechosłowację

Sylwetki

• Adam Chmielecki – Spawacz antysocjalistyczny [Maciej Miatkowski]
• Dariusz Walusiak – Naprawiacz. Historia krakowskiego opozycjonisty [Franciszek Grabczyk]
• Filip Gańczak – W imieniu ofiar. Jan Sehn (1909–1965)

Komentarze historyczne

• Andrzej Boboli – Partyjne dolce vita

Ludzie wolności

• Andrzej Grajewski – Strażnik pamięci. Arsienij Roginski (1946–2017)

Polskie rodziny

• Piotr Orzechowski – Wszystkie barwy życia. Zofia Niewiarowska (1887–1940)

Pożegnanie

• Wojciech Kujawa – Tak warto żyć.  Barbara Otwinowska (1924–2018)

Książki

• Marcin Jurek – Komunizm po polsku